E-ÖLÇME LAB:

Teknoloji Destekli Eğitsel Ölçme ve Değerlendirme Uygulama ve Araştırma Laboratuvarı

Eğitimde öğrenme/öğretim teknolojilerinin modern anlamda tarihi Sidney Pressey’in test makinesi ile başlamıştır (bkz: wikipedia-"Educational Technology"). 1920’lerde Pressey, öğrenenler için çoktan seçmeli testlere dayanan bir takım test makineleri geliştirdi. Bu makineler sayesinde öğrenciler zekalarını ve öğrenme ürünü olan bilgilerini kendi kendilerine ölçebiliyorlardı. Bu makinelerin en ünlüsü Pressey’in 1926 yılında geliştirdiği öğrencilerin kendi öğrenmelerinin farkındalığını artırmaya yönelik olan “testing machine” adı verilen makinedir. Bu makinede çoktan seçmeli testlere ilişkin seçenekler birer tuş ile ilişkilendirilmiştir. Öğrenenler her bir soru karşısında cevap vermek için ilişkilendirilmiş tuşa basmaktadır. Daha sonra Pressey bu makineyi farklı bir şekilde geliştirmiştir. Makinenin bu sonraki versiyonunda öğrenen soruya doğru cevap vermiş ise sonraki soruya geçmekte, ancak cevap yanlış ise bu durumda doğru seçeneği bulana kadar yeni bir soruya geçememektedir. Bu farklı versiyon test makinelerinin sadece ölçme ve değerlendirme amaçlı değil aynı zamanda öğretim amaçlı da kullanılabileceğini ortaya koymuştur (Skinner, 1958).  Buradan hareketle bu versiyon test makinesi yerine öğretim makinesi (teaching machine) olarak anılmaya başlanmıştır. Pressey bu çalışmalarında en çok Edward Thorndike'dan etkilenmiştir (//faculty.coe.uh.edu/smcneil/cuin6373/idhistory/pressey.html). 1950 yıllarından sonra da B. F. Skinner eğitimde bireysel ve kendi kendine öğrenme üzerine yaptığı çalışmalarda Pressey'in öğretim makinalarından etkilenmiş (Hızal, 1976) ve bu süreçte teknolojinin kaçınılmaz olduğunu vurgulamıştır. Bu noktadan hareketle doğru seçeneği seçen öğrenenlere ödül verecek şekilde öğretim makinesini revize etmiştir. Öğretim teknolojileri böylelikle şekillenerek günümüze kadar gelmiş ve özellikle bilişim teknolojileri sayesinde ön plana çıkmaya başlamıştır.

Sidney Pressey’in ölçme amaçlı yaptığı makine iki kulvarda kullanılmıştır; öğretim teknolojileri kulvarı hızla gelişirken, ölçme-değerlendirme kulvarı ise bu makineleri özellikle düzey belirlemeye yönelik olarak bireysel (adaptive) ölçme amaçlı uygulamalarla sınırlandırmıştır. Günümüzde ise bu alandaki çalışmalar yakından incelendiğinde, bilişim teknolojilerini değer biçme amaçlı değerlendirme aracı olarak kullanılmasından çok; Sidney Pressey’in çalışmasında olduğu gibi öğrenen ve öğretime yönelik dönütlere dayalı sistemlere dönüş içerisinde olduğu görülmektedir. ÖlçmeLab’ın amacı da bilişim teknolojileri tabanlı olarak öğrenme ve öğretimin ayrılmaz parçası olan değerlendirme çalışmalarına katkı vermektir.

Hızal, A. (1976). Programlı Öğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 9, 167 - 184

Pressey, S. L. (1926). A simple apparatus which gives tests and scores and teaches. School and Society, 23, 373-376.

Skinner, B. E. (1958). Teaching machines. Science, 128, 969-977.